Loạn khuẩn đường ruột là tình trạng mất cân bằng tỷ lệ hại khuẩn và lợi khuẩn trong hệ vi sinh đường ruột do hại khuẩn sinh sôi nhiều hơn bình thường, chiếm chỗ ở và thức ăn của lợi khuẩn, đồng thời tiết ra độc tố gây hại cho cơ thể.
Đây là tình trạng thường gặp ở trẻ với các biểu hiện như đau bụng, đầy hơi, chướng bụng, buồn nôn và cả tiêu chảy.
Đặc biệt trong mùa nắng nóng kèm mưa thất thường, ba mẹ cần phải đặc biệt lưu tâm hơn đến việc phòng ngừa và điều trị các bệnh rối loạn đường ruột ở trẻ. Do đây là thời điểm thuận lợi cho vi khuẩn có hại xâm nhập vào cơ thể trẻ qua nguồn thức ăn và nước bị nhiễm khuẩn, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, biểu hiện phổ biến là tiêu chảy.
Các cách phòng ngừa loạn khuẩn đường ruột ở trẻ
Kiểm soát kỹ nguồn nước và thức ăn trẻ nạp vào cơ thể
Thời tiết nắng nóng dễ khiến cho thực phẩm ôi thiu, sinh ra hại khuẩn. Đây cũng là thời điểm trẻ thường tiêu thụ nhiều nước đá, nước ngọt giải khát không hợp vệ sinh, chứa nguồn vi khuẩn gây hại tiềm tàng. Để bảo vệ hệ vi sinh đường ruột của trẻ, ba mẹ cần kiểm soát kỹ nguồn thức ăn, nước uống, cho trẻ ăn chín uống sôi và luôn vệ sinh tay bằng xà phòng trước bữa ăn và sau khi đi vệ sinh.
Bổ sung thực phẩm giàu prebiotic
Một vài loại chất xơ trong thực phẩm là prebiotic – nguồn thức ăn cho probiotic (vi sinh vật sống có lợi trong đường ruột của trẻ). Nhờ prebiotic mà lợi khuẩn có điều kiện phát triển ổn định, không bị hại khuẩn lấn át gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
Một số loại thực phẩm giàu prebiotic mẹ có thể bổ sung cho trẻ là các loại rau xanh, cà chua, măng tây, các loại trái cây như chuối táo, táo, loại quả mọng (dâu tây, việt quất, mâm xôi…), ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.
Hạn chế kháng sinh trong trường hợp không cần thiết.
Kháng sinh được nạp vào cơ thể trẻ giúp hỗ trợ t.iêu d.iệt vi khuẩn gây bệnh có thể vô tình t.iêu d.iệt lợi khuẩn đường ruột, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến loạn khuẩn đường ruột biểu hiện qua tiêu chảy. Nếu trẻ bắt buộc phải dùng kháng sinh, phụ huynh có thể cho trẻ uống kèm đồng thời men vi sinh trước hoặc sau 2 tiếng khi uống kháng sinh cũng như tiếp tục uống đến sau khi ngừng kháng sinh 2 tuần để bổ sung lợi khuẩn, tăng cường hệ vi sinh đường ruột cho trẻ.
Điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ hiệu quả, an toàn
Tình trạng tiêu chảy kéo dài mà không được chữa trị kịp thời sẽ ảnh hưởng đến sinh hoạt và sự phát triển toàn diện ở trẻ vì tiêu chảy gây mất nước, điện giải có thể dẫn đến suy nhược cơ thể, suy dinh dưỡng, cảm xúc kém, hệ miễn dịch suy giảm (do 70% hệ miễn dịch của toàn cơ thể nằm trong đường ruột1) …
Trẻ bị tiêu chảy cần được bù nước và điện giải cho cơ thể, bổ sung kẽm, sử dụng các loại thức ăn dạng lỏng, dễ hấp thu. Bên cạnh đó, việc bổ sung probiotic hay còn gọi là men vi sinh là biện pháp hỗ trợ được khuyến khích trong phác đồ điều trị cho trẻ hiện nay.
Phụ huynh cần chú ý chọn các loại men vi sinh từ các nhà sản xuất uy tín, có nghiên cứu, bằng chứng lâm sàng rõ ràng chứng minh hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị tiêu chảy ở trẻ mà vẫn dịu nhẹ, an toàn cho trẻ. Hiện nay có rất nhiều loại men vi sinh chứa các chủng lợi khuẩn khác nhau như Lactobacilli, Bifidobacteria, Bacillus clausii,… Trong đó, Bacilus clausii được đ.ánh giá cao vì có khả năng tạo dạng bào tử bền vững sống sót cao qua dịch vị axit dạ dày và hàng rào ruột để phát huy tác dụng cạnh tranh với hại khuẩn trong hệ vi sinh đường ruột.
Men vi sinh
Khi sử dụng men vi sinh cho trẻ nên pha với nước nguội để đảm bảo hiệu quả tốt nhất. Men được pha xong nên uống ngay. Khi đi khám, nếu bác sĩ kê đơn cả kháng sinh và men vi sinh, nên cho trẻ uống men vi sinh trước khi uống kháng sinh ít nhất 2 tiếng.
Hỏi: Trẻ bị rối loạn tiêu hóa tại sao cần bổ sung men vi sinh? Nếu muốn bổ sung nên bổ sung thế nào?
Tường Vi (Linh Đàm, HN)
TS. BS Phan Bích Nga
TS. BS Phan Bích Nga, Giám đốc Trung tâm khám và Tư vấn Dinh dưỡng t.rẻ e.m, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, hệ vi sinh đường ruột ở trẻ nhỏ thường chưa ổn định, trẻ dễ bị rối loạn tiêu hóa do loạn khuẩn đường ruột nên việc bổ sung các lợi khuẩn hay men vi sinh vừa có tác dụng cải thiện sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột, vừa nâng cao sức đề kháng để ngăn ngừa vi khuẩn có hại, giúp trẻ tiêu hóa khoẻ và hấp thụ thức ăn tốt hơn.
Việc bổ sung men vi sinh nên được chọn lựa từ các nhà sản xuất uy tín vì chứa đa dạng các chủng lợi khuẩn, kết hợp đa đạng các chủng lợi khuẩn sinh sống từ ruột non đến ruột già sẽ giúp tái lập cân bằng hệ vi sinh nhanh hơn. Các chủng vi sinh được khuyên dùng là Lactobacillus, Bacillus subtilis, Bacillus clausii và Saccharomyces boulardii…
Men vi sinh tốt thường có thêm mộtsố vitamin, khoáng chất như men vi sinh được bổ sung vitamin nhóm B, kẽm, axit folic sẽ tăng cường hiệu quả điều trị biếng ăn. Men vi sinh thường được sử dụng sau khi trẻ dùng kháng sinh kéo dài để lập lại cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp trẻ có hệ tiêu hóa khỏe mạnh và ăn ngon miệng hơn.
Khi sử dụng men vi sinh cho trẻ nên pha với nước nguội để đảm bảo hiệu quả tốt nhất. Men được pha xong nên uống ngay. Khi đi khám, nếu bác sĩ kê đơn cả kháng sinh và men vi sinh, nên cho trẻ uống men vi sinh trước khi uống kháng sinh ít nhất 2 tiếng.
Khánh Thủy
